Πληροφορίες για την πολύ σημαντική και ενδιαφέρουσα έκθεση της Ιεράς Μητροπόλεως Κορίνθου στη Δημοτική Πινακοθήκη, όπου παρουσιάζονται 14 συνολικά ιστορικές μεταβυζαντινές εικόνες, έδωσε στην hmerisiakorinthou.gr o Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Κεγχρεών Αγάπιος, Πρωτοσύγκελλος-Βοηθός Επίσκοπος της Ιεράς Μητροπόλεως. Να σημειωθεί πως οι περισσότερες από τις εικόνες συντηρήθηκαν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας. Ο Θεοφιλέστατος δήλωσε τα εξής στην ιστοσελίδα μας:
«Με τη χάρη του Θεού και τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου και Ποιμενάρχου μας εγκαινιάσαμε την έκθεση αυτή που είχε προγραμματιστεί για το τελευταίο τρίμηνο του 2024.
Όμως, δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί για λόγους υγείας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, οπότε την εγκαινιάσαμε το Φεβρουάριο και θα διαρκέσει μέχρι τις 9 Απριλίου για το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Η έκθεση ονομάζεται «Έργον Θείον» και αποτελεί μια μικρή συλλογή από μεταβυζαντινές εικόνες από το κειμηλιαρχείο της Ιεράς Μητροπόλεως Κορίνθου, οι οποίες είναι 14 στον αριθμό. Δέκα από αυτές έχει συντηρήσει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας.
Η έκθεση αυτή έγινε σε συνδυασμό με τη συντήρηση των εικόνων αλλά – όπως προείπα – και με την ευχή του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου μας σε συνεργασία με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων κυρία Παναγιώτα Κασίμη, την Προϊσταμένη του Τμήματος Βυζαντινών Χώρων και Μουσείων Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας την κυρία Μαρία Αγρέβη, που είναι υπεύθυνη για τα Βυζαντινά, με τον Δήμαρχο Κορινθίων κύριο Νικόλαο Σταυρέλη, ο οποίος ενίσχυσε και χρηματοδότησε την εκδήλωση και την πραγματοποίηση της εκθέσεως, καθώς και με τη Δημοτική Πινακοθήκη όπου δραστηριοποιούνται η κυρία Αντωνία Τζαναβάρα αναπληρώτρια προϊσταμένη της Διεύθυνσης Πολιτισμού του Δήμου Κορινθίων και η κυρία Γεωργία Τσόρη εμψυχώτρια παιδαγωγικών προγραμμάτων όπως και ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Κορινθίων ο κύριος Παναγιώτης Λαμπρινός. Όλοι αυτοί συνεργάστηκαν με την Ιερά Μητρόπολη Κορίνθου για την έκθεση αυτή.
Οι εικόνες, όπως σας είπα, είναι 14 στον αριθμό και αφορούν στους αιώνες 17ο, 18ο και 19ο.
Οι εικόνες προέρχονται είτε από μοναστήρια της περιοχής μας που είχε μαζέψει ο προηγούμενος Μητροπολίτης ο Παντελεήμων Καρανικόλας, προς διασφάλιση, είτε από προσφορές κάποιων ανθρώπων οι οποίοι τις εναπέθεσαν στο Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητροπόλεως προς ασφάλεια και για διατήρηση. Έτσι λοιπόν έχουμε εικόνες που προέρχονται από τις Μονές της Μητροπόλεώς μας όπως είναι η Μονή του Προφήτου Ηλιού Ζαχώλης όπου το πρώτο και βασικό έκθεμα είναι και το Αρχαιότερο σε ιστορία. Είναι ένα φύλλο από ένα τρίπτυχο όπου έγραφαν τα ονόματα των δωρητών για να μνημονεύονται στην προσκομιδή. Το τρίπτυχο αυτό λέγεται και «παρησσία» ή θα το δείτε και θα το βρείτε ως και δίπτυχα προς μνημόνευση.
Μετά έχουμε, από τη Μονή του Αγίου Κωνσταντίνου στο Γελήνι, δύο εικόνες, την Παναγία την Κυριώτισσα και τον Άγιο Κωνσταντίνο με μια εικονογράφηση η οποία δεν είναι γνωστή τόσο πολύ στο χώρο τον εικονογραφικό της Ορθοδόξου Εκκλησίας: είναι ο Άγιος έφιππος ,όπως δηλαδή ο Άγιος Γιώργος και οι Άγιοι Θεόδωροι. Είναι μια αξιοπρόσεκτη παράδοση. Είναι σπάνια η απεικόνιση αυτή και προέρχεται, όπως σας είπα, από το σπηλαιώδες Καθολικό της Μονής του Άγιου Κωνσταντίνου στο Γελήνι Κορινθίας.
Έχουμε επίσης μια εικόνα με το Χριστό ως Μέγα Αρχιερέα, που είναι δωρεά του Μητροπολίτη Κορίνθου Γρηγορίου Β’ Νοταρά, 1694-1715 ήταν το διάστημα κατά το οποίο ήταν Μητροπολίτης Κορίνθου. Αυτός δαπάνησε χρήματα για να γίνει αυτή η εικόνα, η οποία προέρχεται από το Ναό της Μεταμορφώσεως Σωτήρος στα Μεσαία Τρίκαλα. Από αυτή την εικόνα προήλθε μια άλλη που είναι αντιγραφή της εικόνας αυτής, όχι βεβαίως τόσο επιτυχημένη.
Οι υπόλοιπες είναι φορητές εικόνες, όπως σας είπα, από δωρεές και μάλιστα και από Μικρασιάτες, οι οποίοι τις μετέφεραν από εκεί είτε με την ανταλλαγή, είτε την ώρα του διωγμού, όταν μάζεψαν ό,τι μπόρεσαν για να τα φέρουν εδώ, καθώς ήταν οικογενειακά κειμήλια.
Η Μητρόπολη προγραμματίζει – σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας, δύο Τετάρτες, 12 και 19 Μαρτίου, τα απογεύματα στις 18.00 η ώρα – να πραγματοποιήσει δύο εκδηλώσεις, πληροφοριακές περισσότερο προς το κοινό. Η μία θα έχει σχέση με τη θεολογία της εικόνας γενικότερα, όχι μόνο για την συγκεκριμένη έκθεση που πραγματοποιείται, και η άλλη θα αφορά αυτούς που εργάστηκαν για να συντηρήσουν τις εικόνες. Θα παρουσιάσουν πώς δούλεψαν για τη συντήρηση και την αποκατάσταση των εικόνων».
Γιώργος Παλαιτσάκης
(φωτογραφίες: Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας)