“Η περίφημη αυτή επιστολή περιγράφει ή σκιαγραφεί βασικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης μορφής του Χριστού, καθώς και ορισμένα σημεία της αγαθοποιού δράσεως και της Προσωπικότητας Του. Πρόκειται για βαρυσήμαντη εικονογραφική (ή και ιστορική;) μαρτυρία.
Θεωρείται ότι είναι ένα απόκρυφο λατινικό κείμενο, το οποίο λέγεται ότι απέστειλε ο κυβερνήτης της Ιουδαίας – ίσως προ του Ποντίου Πιλάτου – Πούλβιος Λεντούλος προς το Ρωμαίο Αυτοκράτορα Τιβέριο. Δεν είναι εύκολο να διακριβωθεί η γνησιότητα του κειμένου αυτού, του οποίου το πρωτότυπο – στην επίσημη Λατινική γλώσσα – λέγεται ότι τελικά κατέληξε σε κάποια βιβλιοθήκη της Ρώμης (Βατικανού, Cesarini, Lasaristis – Λαζαριστών).
Η ελληνική μετάφραση έγινε από τον “Αβέρκιο τον Αγιορείτη”.
” ….Ήκουσα, ω Καίσαρ, ότι επιθυμείς να μάθης ότι σοί γράφω νυν περί ανθρώπου τινός λίαν ενάρετου καλουμένου ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ών ο λαός θεωρεί Προφήτην και οι μαθηταί του Θεόν, λέγοντες ότι είναι Υιος Θεού, πλάστου των ουρανών και της γης και παντός ό,τι εν αύτη ευρίσκεται και υπάρχει.
Τη αληθεία, ω Καίσαρ, ακούονται καθ’ εκάστην θαυμάσια πράγματα περί του Χριστού αυτού.
Ανεγείρει νεκρούς και ιατρεύει ασθενείς δια μιας μόνης λέξεως. Είναι ανήρ αναστήματος μετρίου, καλός την όψιν και μεγαλοπρέπειαν περιβεβλημένος, ιδίως κατά το πρόσωπον, ώστε όσοι Τον ατενίζουν αναγκάζονται να Τον αγαπούν και να Τον Φοβώνται.
Έχει την κόμην Χρώματος καρύου ώριμου εξικνουμένην μέχρι των ώτων Του, εκείθεν δε μέχρι των ωμοπλατών Του καταντά γαιόχρους αλλά μάλλον στιλπνή, διχάζεται δ’αύτη εν τω μέσω άνωθεν κατά το σύστημα των Ναζαρηνών.
Το μέτωπόν Του είναι λείον και γαλήνιον, το πρόσωπον Του άνευ ρυτίδος ή κηλίδος, η ρίς και τα χείλη Του κανονικώτατα.
Το γένειον Του είναι πυκνόν και του αυτού χρώματος της κόμης, δεν είναι δε μακρόν και διχάζεται εν τω μέσω. Το βλέμμα Του είναι σοβαρόν και εμποιούν φόβον, έχει δε δύναμιν ακτίνος ηλιακής.
Ουδείς δύναται να Τον παρατηρήση ατενώς. Όταν επιτιμά, φοβίζει. Όταν δε πράττη τούτο κλαίει. Είναι αξιαγάπητος και χαριείς μετά σοβαρότητος.
Λέγουσιν ότι ουδέπωτε ώφθη γελών, αλλά πλειστάκις κλαίων. Έχει ωραίας τας χείρας και τους βραχίονας.
Εν τη συνομιλία ευαρεστεί τους πάντας. Δυσκόλως όμως φαίνεται, όταν δε φανή που, είναι μετριόφρων και το ωραιότερον παράστημα του κόσμου.
Είναι ωραίος ως την Μητέρα Του, ήτις έστιν η ωραιοτέρα γυνή, ήτις ποτέ εθεάθη εις τα μέρη ταύτα.
Εάν όμως η Ση μεγαλειότης, ω Καίσαρ, ποθή να ιδή Αυτόν ως μοι έγραφες άλλοτε, πληροφόρησόν με, διότι θα σοί Τον στείλω πάραυτα. Πάντες εν Ιερουσαλήμ θαυμάζουσιν την σοφίαν Του, και τι ουδέποτε εσπούδασε τι, και όμως είναι κάτοχος πάσης επιστήμης.
Περιπατεί ανυπόδητος και ασκεπής την κεφαλήν. Πολλοί βλέποντες Αυτόν γελώσιν, αλλ’όταν ευρίσκονται προ Αυτού τρέμουσιν και θαυμάζουσιν αυτόν.
Λέγουσιν ότι ουδέποτε άνθρωπος ώς αυτός ενεφανίσθη εις τα μέρη ταύτα. Τη αληθεία ως μοι λέγουσιν οι Εβραίοι, ουδέποτε εδόθησαν συμβουλαί, ουδέποτε εκυρήχθη διδασκαλία ως η ιδική Του, πολλοί δε των Ιουδαίων θεωρούσιν αυτόν Θεόν.
Άλλοι πάλιν μοι λέγουν ότι είναι εχθρός της Σης Μεγαλειότητος, ω Καίσαρ. Πολλαχώς με παρενοχλούσιν οι μοχθηροί αυτοί Εβραίοι. Λέγεται ότι αυτός ουδέποτε δυσαρέστησε τινά, αλλ’ότι μάλλον εποίησε το αγαθόν.
Όλοι όσοι εγνώρισαν Αυτόν λέγουσιν ότι ευηργετήθησαν παρ’Αυτού. Όμως εις την σην Μεγαλειότητα, ω Καίσαρ, εις την προς σε υπακοήν, ειμί πρόθυμος. Ό,τι διατάξεις θέλει εκτελεσθή.
Εν Ιερουσαλήμ Ινδικτίωνος ζ’, Σελήνης ια’ Της Σης Μεγαλειότητος πιστότατος και ευπειθέστατος.
ΠΟΥΒΛΙΟΣ ΛΕΝΤΟΥΛΟΣ
Κυβερνήτης Της Ιουδαίας
————————
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
“….Μεγαλειότατε Καίσαρα,
Άκουσα ότι επιθυμείς να μάθεις αυτά που σου γράφω για κάποιον άνθρωπο που είναι πολύ ενάρετος κι ονομάζεται Ιησούς Χριστός, τον οποίο ο Λαός θεωρούσε προφήτη, οι μαθητές Του όμως Τον θεωρούσαν Θεό κι έλεγαν ότι είναι Υιός του Θεού, Δημιουργός του ουρανού και της γης κι όλων κι ότι βρίσκεται παντού. Είναι αλήθεια Καίσαρα ότι ακούγονται κάθε μέρα θαυμάσια πράγματα για τον άνθρωπο αυτό.
Ανασταίνει νεκρούς και θεραπεύει αρρώστους, με μια Του λέξη.
Είναι άνδρας, μέτριου αναστήματος, όμορφος στην όψη και αρχοντικός,ιδιαίτερα το πρόσωπο Του, ώστε όσοι Τον κοιτούν, τους προκαλεί αγάπη και σεβασμό.
Τα μαλλιά Του είναι μέχρι τα αφτιά Του και πίσω φτάνουν μέχρι τους ώμους, καστανά και λαμπερά, διαχωρίζονται κατά το έθιμο των Ναζωραίων.
Το μέτωπο του είναι καθαρό και γαλήνιο, το πρόσωπο Του χωρίς σημάδια και ρυτίδες.
Η μύτη και τα χείλη Του είναι κανονικότατα.
Τα γένια Του είναι πυκνά, καστανά και μακριά, που χωρίζουν στη μέση.
Το βλέμμα Του είναι σοβαρό και προκαλεί σεβασμό, είναι δε δυνατό σαν ακτίνα του ήλιου.
Όταν είναι αυστηρός, κανείς δεν μπορεί να Τον ατενίσει κι όταν μαλώνει κάποιον, κλαίει…
Τα χέρια και τα μπράτσα Του είναι όμορφα.
Όταν συνομιλεί τους ικανοποιεί όλους, δεν εμφανίζεται συχνά, αλλά όταν αυτό συμβαίνει είναι μετριόφρων κι έχει το ωραιότερο παράστημα του κόσμου.
Είναι ωραίος, όπως κι η μητέρα Του, η οποία είναι η ωραιότερη γυναίκα από όσες ποτέ φάνηκαν στα μέρη αυτά.
Εάν όμως η Μεγαλειότητα σου Καίσαρα θέλει να Τον δει, όπως μου είχες γράψει, πες το μου για να σου Τον στείλω αμέσως.
Αν και ποτέ δεν έκανε σπουδές, ξέρει όμως κάθε επιστήμη.
Περπατάει ξυπόλητος και ασκεπής.
Πολλοί σαν Τον βλέπουν γελάνε, αλλά όταν στέκονται μπροστά Του τρέμουν και Τον θαυμάζουν.
Λένε ότι ποτέ ξανά δεν έχει εμφανιστεί στα μέρη αυτά άνθρωπος σαν κι Αυτόν.
Επίσης λένε οι Εβραίοι ότι ποτέ δεν δόθηκαν συμβουλές ούτε κηρύχθηκε Διδασκαλία σαν την δική Του, πολλοί δε από τους Ιουδαίους Τον θεωρούν θεό.
Άλλοι πάλι λένε ότι είναι εχθρός σου Καίσαρα.
Λένε επίσης ότι Αυτός ποτέ δεν δυσαρέστησε κάποιον, αλλά αντίθετα πάντα έκανε το καλό.
Όλοι όσοι Τον γνωρίζουν λένε ότι τους ευεργέτησε. Παρόλα αυτά Καίσαρα είμαι πρόθυμος να υπακούσω στην Μεγαλειότητα σου κι ό,τι με διατάξεις θα το κάνω.
Ιερουσαλήμ
Ινδικτίωνος 7 σελήνης 11
ΠΟΥΛΒΙΟΣ ΛΕΝΤΟΥΛΟΣ
Διοικητής Ιουδαίας
Σημείωση: Οι εικονιζόμενες αγιογραφίες – ψηφιδωτά του Ιησού Χριστού αποτελούν τμήμα του εικονογραφικού προγράμματος της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, η οποία μαζί με τη Μονή της Χώρας μετετράπησαν δυστυχώς σε τζαμιά.
Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.”